Sjèn!
Ik heb het van horen en zeggen: Sjèn! Ik riep het als blij meisje in haar natuurlijke staat vol zelfvertrouwen. Mijn moeder vertelde mij dat ik nogal een wildebras was en als tweejarige peuter de bloempotten uit de vensterbank veegde met een van de eerste woordjes die ik kende: Sjèn! Wat Fries is voor ‘Zien’.
Het was nogal een bevalling voor mijn moeder om mij ter wereld te werpen. Zij kwam meer dood als levend uit de strijd en heeft er een blijvend bekkenprobleem aan over gehouden. Als oudste maakte ik de gang, er was echter weinig ruimte en ik kwam met een enorm punthoofd ter wereld. Mijn vader en mijn oma waren ook van de partij bij mijn eerste levenslicht, net als de dorpsdokter die volgens mijn moeder de eer aan zichzelf had willen houden en dus geen ziekenhuisverwijzing regelde. Mem dus van de wereld en ik erop, maar hoppa in een ledikantje met tuigjes om de scheefheid weer recht te laten trekken…Welkom op deze aardkloot. Mijn heit vreesde dat het nooit weer goed zou komen, maar na 2 weken bleek dat gelukkig onterecht.
Hoofd bonken
Dat ledikantje heb ik nooit meer lief kunnen hebben, ik bonkte mezelf in slaap en hobbelde zo met het ledikantje door de kamer heen. S’avonds als ik eindelijk in coma lag, schoof mijn heit het kinderbed dan weer op zijn plaats. Huilen was goed voor de longen, stelde het consultatiebureau mijn moeder gerust. Wat een goed begin…. not. Een ongedurig rusteloos kind bleek ik te zijn, een wildebras die niet rustig met een speeltje of duimpje om zich heen keek. Sjèn! Die levenshouding heeft me overal gebracht en nog eigenlijk. Op dit moment ben ik in Portugal en kijk ik opnieuw mijn ogen uit. Inmiddels is er wel meer rust gevonden en hoef ik geen bloempotten meer uit de vensterbank te vegen om mijn ogen de kost te geven.
Zelfvertrouwen
Ik had een nerveuze moeder zonder zelfvertrouwen, zij deed gehoorzaam wat de autoriteiten voorschreven. En natuurlijk was er een persoonlijk verhaal, zij was een kind geboren na een zorgenkind dat vroegtijdig overleed. Haar moeder gaf angst en onzekerheid door, dat kon niet anders. Mijn opa had een druk bestaan met zijn koekfabriek. De generatie van mijn ouders was een vrucht van de industrialisatie, waar kleine gezinnen uit voort kwamen. Voorbij aan de grotere familieclans waarin de ervaring werd doorgegeven en mensen werden ontlast. In onze tijd blijken de autoriteiten niet meer de dienst uit te kunnen maken, de verzorgingsstaat is niet meer. We moeten het weer samen uit vogelen en dat betekent de aftrap naar meer gemeenschapsvorming en meer identiteitsbesef.
Autonoom
Ik heb veel ervaringen opgedaan met mijn rusteloze en eigenzinnige levenshouding. Wijsheid is ”bewust geworden ervaring’ las ik onlangs. De reis naar zelfvertrouwen was lang maar de moeite waard, een bevrijdende weg. Ik kan de vruchten van mijn overlevingsmasker positief inzetten, mijn natuurlijk leiderschap en organisatievermogen om in de wereld ‘mijn mannetje’ te staan. En ik heb intuïtief toegang tot de diepere lagen van het leven, daar voel ik me ook thuis. Ik ben een ‘het’ geworden grapte een wijze uit mijn omgeving, omdat ik zowel mijn mannelijke als mijn vrouwelijke kwaliteiten leef. Nu leef je in de ziel zei een ziener onlangs en ja dat voelt werkelijk rustiger. Koeler ook, ik laat me minder van mijn plek halen en kan mijn grenzen beter bepalen. ‘Wordt autonomer’ zeiden ze daarboven ook, ook daarmee ben ik een eind onderweg. Sjèn, als nooit tevoren.
Heit
Onlangs ging mijn lieve vader hemelen, hij werd kort ervoor 90. Al 7 jaar leefde hij in een soort van reservetijd na een zwaar hartinfarct. Zijn levenslust en mindset zorgden voor een immer positieve insteek. In de laatste weken maakte hij de balans op en sprak met mijn broers en mij. Had hij het wel goed gedaan en ons goed en gelijk behandeld? Nou dat hoefde geen van ons in twijfel te trekken, hij was een vader uit duizenden.
Jongste uit een groot gezin
Mijn vader Uilke was de jongste uit een gezin van 9 kinderen. De jaren ‘30 waren een moeilijke tijd voor het boerengezin dat moest leven van de opbrengst van 14 koeien. Daarom werd besloten om de boerderij te verkopen en in Duitsland een nieuw bestaan op te bouwen. Mijn opa kwam in dienst van een grote Herenboer in Zuid Duitsland waar mijn heit als kind opgroeide te midden van het oorlogsgeweld, omdat ze in de buurt van een vliegveld woonden dat vaak werd gebombardeerd. Die tijd heeft grote indruk op hem gemaakt, mede doordat hij als kleine jongen in en uit liep bij de barakken met dwangarbeiders uit Nederland en Polen, die ze konden helpen met voedsel van de boerderij. Een keer ontsnapten mijn vader en zijn broers maar net aan de dood door een bom die op 25 meter van ze ontplofte.
Bijzondere jeugd
Hij vertelde mij dat hij een bijzondere jeugd had gehad, waarbij hij veel in zijn eentje moest bolwerken. Zijn klasgenoten zaten bij de Hitlerjugend en hij hoorde daar niet bij. Mijn heit was 12 jaar toen het gezin terug naar Nederland ging. Het betekende een grote aanpassing om te wennen aan het nieuwe land en de nieuwe taal.
Myn heit… Als ik de foto’s van vroeger zie, sta ik er vaak op met mijn hand in de zijne. Ik herinner me, ik was een jaar of 10, dat we eens samen gingen hardlopen. Ik wist dat ik heel hard kon rennen, maar hem kon ik niet bijbenen hoe ik ook mijn best deed. Aan zijn hand kreeg ik het gevoel dat ik kon vliegen. Ik kreeg vleugels en we vlogen, het was zo’n vrij en blij en ruim gevoel. Wij waren twee handen op 1 buik zei mijn moeder eens. En zo was het.
Dankjewel dat jij mijn vader, myn heit was.
Oudste dochter
Als oudste kind en dochter was ik niet de makkelijkste geweest maar ik was ten goede veranderd, vond mijn vader. Ik kon het beamen, ik was eindelijk thuis gekomen en had mezelf gevonden. Ik verzekerde hem dat ik gelukkig was en me betekenisvol voelde, dus dat hij daarover geen last hoefde te ervaren. Hij verontschuldigde zich en zei dat hij en mijn moeder niet echt geschoold waren geweest en dat ze wellicht tekort hadden geschoten. We bespraken ook nog dat mijn moeder en ik geen makkelijke verbinding hadden, mijn vertrouwen in haar was bij de geboorte in de kiem gesmoord.
Gelukkig was mijn vader mijn held geweest gedurende mijn hele leven, maar de reis naar de vrouwen en zelfvertrouwen was een eenzame tocht voor mij. Ik had geen lichtend voorbeeld gehad. Het is nu goed met mij en mem, verzekerde ik hem. Mijn moeder knikte bevestigend. Dat ik een persoonlijke missie had gekregen op dit vlak en de weg naar moeder had te wijzen aan vrouwen die de aansluiting ook hadden gemist, kon ik niet uitleggen. Een brug te ver. Het was desondanks een helend gesprek voor ons alle drie. Wil je meer weten over de betekenis die ouders voor je hebben, lees dan verder in dit blog.
Mijn omgeving neemt mijn autonomie, zelfvertrouwen en eigen wijsheid niet altijd in dank af. Mijn eerdere vaak blinde loyaliteit wordt gemist. Jammer dan!