Spekkopers in Spanje
Ons kent ons
‘Goedemorgen’ roept de man, zich bewust van zijn nationaliteit en die van ons. Het is koffietijd, een aards genoegen dat overal ter wereld telt. Zojuist zijn we Galicië binnen gereden, het voorland voor de komende twee weken. We combineren een benzinetank met een Americano, de koffiestijl die het meest overeenkomt met Neerlands smaak. De Cortado, het gemeengoed van de Spanjaard is het strafste bruin, maar mij te heftig. ’s Lands wijs ’s lands eer. De Hollander schuift aan het belendende tafeltje en zet twee koffietjes neer. Zijn wederhelft volgt kort erna met eenzelfde opgewekt ‘goedemorgen’ aan ons adres. Ze wenden hun stoelen in onze richting, er is geen ontkomen aan: ons kent ons.

‘Ja, we zagen het al aan jullie kenteken… Hollanders!’ Er volgt een monoloog waar geen hummetje tussen te wurmen valt. Ze overwinteren al járen op een uitgelezen stek aan de Spaanse Middellandse Zee, waardoor ze spekkoper zijn. Precies dáár, met uitzicht op zee en de wolken die zich daar vormen, om in het achterland neer te vallen in regen of sneeuw. Maar zij hebben never nooit geen last, zitten altijd op hun balkon in el sol. Goed geregeld van haar, alles onder controle! Haar triomfantelijkheid over zoveel slimheid steekt zij niet onder stoelen of banken. Hun huidige zomerse uitspatting is eveneens goed georganiseerd: een vliegtrip, een huurwagen en een strakke planning where-to-go. Hij rijdt, zij gidst. Zij is zijn Tomtom zegt de man, die even een ademhaling van haar aangrijpt, om de bevestiging te geven, waar zij om roept, van kindsbeen af.
De tongval van Algemeen Beschaafd Nederlands
Gesterkt in haar rol vervolgt de vrouw haar krachtmeting. Ze zit gecontroleerd op mak, ogenschijnlijk vol zelfvertrouwen. Haar man goedig naast haar knikkend. Ze komen uit Schagen, weten we nu. Ze informeert naar onze reis en geeft de ongevraagde tip om de terugreis over Toulouse te nemen. Aan ons dialect heeft ze al gehoord dat we uit het achterland van Nederland komen, dus over Toulouse is het beste, tomtomt ze. Het advies waar te logeren, goedkoop en efficiënt, vergeten we subiet. Maar Toulouse houden we erin voor de terugweg. Eerder had ik een schoonmoeder uit eenzelfde hout gesneden. Ik was dol op haar, begrijp me goed. Ze was recht toe recht aan, met boude uitspraken en het gelijk vanzelfsprekend aan haar kant. Als rasechte Lissenaar ervan overtuigd, dat in de Bollenstreek het enig echte loepzuivere Algemeen Beschaafd Nederlands wordt gesproken.
Het leven toelaten
Patronen worden veelal generatie op generatie doorgegeven. Er was voor haar geen veilige bedding beschikbaar en zij moest te vroeg groot zijn. Het gekwetste meisje van ooit, zit diep verscholen in deze te grote, flinke vrouw, die voor elk probleem en kwestie haar antwoord klaar heeft. Wat zou ze een mooi mens zijn, als ze het ook eens mis mocht hebben. Zodat het leven mee kon kleuren in tonen die zij niet had kunnen verzinnen, die haar zouden bevallen.
Huisdier ver van huis
We hebben een plan, verklapt Schagens trots. Maar we wijken er gemakkelijk van af hoor, als zich iets beters voordoet. Ik geef je op een briefje dat dat beters van goede huize moet komen. Niets wordt aan het toeval overgelaten, ook het toeval is ingecalculeerd. Zou er ooit een speld tussen komen? Ik hoop het voor haar en haar dociele man, die verworden is tot een braaf huisdier.
We moeten gaan
‘We gaan zeg ik resoluut’, want we moeten om 13.30 uur in Santiago de Compostela zijn. ‘Waarom?’ wil ze nog een kousnaadje weten. Uuhhh aarzel ik, want geen zin meer in nog meer scherpe justitie. Voor ons appartement via HomeExchange vult mijn vriend de stilte. Gelukkig kent ze het fenomeen niet, dus daar komen we genadig af. Hij uttert nog wat uitstel, want het laatste wat mijn metgezel blieft, is om als een huisdier op te springen en naast de baas naar de auto te reppen. Mogelijk wil hij de man met een goed voorbeeld nog een hart onder de riem steken? Maar gelukkig wil ook hij over op loepzuiver Spaans en laten wij rap de Hollanders in velden en wegen.
Stijn – zomer 2019